-
1 lis
1) спор, процесс (гражданский);litis nomen omnem actionem significat, sive in rem sive in personam sit (1. 36 D. 50, 16);
lis proprietatis, de proprietate instituta (1. 33 D. 4, 3. 1. 33 § 1 D. 7, 1. 1. 102 D. 45, 1);
lis inofficiosi (1. 6 D. 37, 7);
litem suscipere, defendere (1. 69. 78 pr. D. 3, 3);
liti subsistere (см.), litem contestari, litis contestatio (см. contestari);
lis coepta, inchoata (см.);
lis in iudicium deducta;
in litem deduci (см. deducere s. 2); (1. 3 § 3 D. 19, 1);
litem praeparare, ordinare, inferre, instituere (см.);
lites habere (Gai. IV. 122);
litem deserere, derelinquere, a lite discedere, liti renuntiare (см.), litem perdere (см.);
lis vivit - moritur, perit (см.);
liti se offerre (см.);
litem in alium transferre (1. 4 § 3. 1. 11 D. 4, 7. 1. 15 C. 2, 13. 1. 20. 22 C. 4, 35. 1. 22 § 2 D. 49, 14. 1. 2 C. 2, 18);
litis procurator (1. 86 D. 46, 3);
dominus (см. s. 2);
litis consortes, (см.);
litis impendia, impensae, sumtus (см.);
de lite incerta neque finita transigere (1. 1 D. 2, 15. 1. 7 § 1 D. 4, 4);
2) предмет спора, интерес истца: litem aestimare, litis aestimatio (Gai. IV. 75. 89);litem suam facere, о судье, который обязан вознаградить вред и убытки, причиненные его неправильным приговором (pr. I. 4, 5. Gai. IV. 52. 1. 15. 16 D. 5, 1. 1. 5 § 4 D. 44, 7. 1. 6 D. 50, 13).
in litem iurare, iusiurandum in litem, присяга истца на величину и верность своих убытков (tit. D. 12, 3. D. 5, 53. 1. 1 D. cit. 1. 2 § 1 eod. cf. 1. 18 pr. D. 4, 3. 1. 64 pr. D. 5, 1. 1. 20 § 21 D. 5, 3. 1. 46. 68 D. 6, 1. 1. 7 D. 8, 5. 1. 8 § 1 D. 25, 2. 1. 15 § 9 D. 43, 24);
praesenti litem addictio (L. XII, tab. I. 8);
sive litis (eod. XII. 4).
-
2 dolus
прот. dolus bonus (см. bonus s. 3), обман, хитрость, ухищрение: 1) в обширнейшем смысле называется всякое действие стороны, не соответствующее истине и справедливости (bona fides-aequitas), что особ. иметь место: а) при exceptio doli (generalis), которая покоится на соображении, что предъявление претензии и требование осуществления таковой вопреки существующему возражению - есть действие contra bonam fidem и оправдывает защиту посред. exc. doli (tit. D. 44, 4. cf. I. 2 § 5. - 1. 7 eod.);b) такой смысл обмана явствует из прибавления к actio de peculio и de in rem verso: "et si quis dolo malo domini captus fraudatusque actor est" (1. 36 D. 15, 1. cf. 1. 21 eod.);
e) в учении о вознаграждении за вред и убытки при обязательных отношениях dolus обозначает прямое, злонамеренное нарушение главного содержания обязательства в противоположность culpa (см. sub fine и 1. с.);
dolus malus, quem semper abesse oportet in iudicio emti, quod bonae f. sit (1. 6 § 9 D. 19, 1);
illud nulla pactione effici potest, ne dolus praestetur (1. 27 § 3 D. 2. 14. cf. 1. 17 pr. D. 13, 6. 1. 1 § 7 D. 16, 3. 1. 23 D. 50, 17);
cautio, stipulatio: dolum malum abesse afuturumque esse, clausula doli m s. de dolo m. (1. 22. 53. 119. 121 D. 45, 1. 1. 19 D. 46, 7. 1. 19. 22. § 7 D. 46, 8);
d) при всяком имущественном ущербе, вызванном злым намерением (dolus malus) кого-лб., потерпевшему предоставлен был преторским эдиктом общий иск, если нельзя было прибегнуть к другому какому-лб. специальному судебному средству, si alia actio non sit (1. 1 § 4. D. 4, 3. 1. 3 § 1 D. 47, 20);
e) при недозволенных противоправных действиях (вне обязательных отношений), под dolus разумеется положительная воля совершить противозаконное действие, напр. iudex tunc litem suam facere intelligitur, quam dolo malo in fraudem legis sententiam dixerit (1. 15 § 1 D. 5, 1. 1. 7 D. 2, 1. § 4 eod.), (1. 1-3 D. 2, 10), (1. 1 pr. 1 3 D. 11, 3), (1. 12. 26 § 1D. 9, 4), (I. 131. 150. 157 § 1 D. 50, 17. cf. 1. 36 § 3 D. 5, 3. 1. 52 D. 6, 1. 1. 1 § 7 D. 43, 3);
eum, qui dolo m fecerit, quominus possit restituere, perinde habendum, ac si posset (1. 15 § 10 D. 43, 24. cf. 1. 68 D. 6, 1. 1. 25 § 1 D. 24, 3), (1. 167 § 1. D. 50, 17), (1. 55 eod.), (1. 7 pr. D. 48, 8); (1. 22 pr. D. 48. 10); (1. 3 § 1 D. 47, 10);
2) в строгом смысле слова обман имеет место тогда, когда одна сторона, желая склонить другую к принятию обязательства, употребила ко вреду последней нарочно такие ухищрения, без которых другая сторона не заключила бы договора. Сюда относятся actio doli (tit. D. 4, 3 C. 2, 21), exceptio doli (specialis). Такой обман служит основанием недействительности договора (1. 7 § 9 D. 2, 14. § 10 eod. - "inest dolo et fraus". 1. 1 § 2 D. 4, 3. 1. 3. D. 17, 2. 1. 43 § 2 D. 18, 1. 1. 13 § 4 D. 19, 1. 1. 36 D. 45, 1. § 1 J. 4, 13).impuberem furtum facere posse, si iam doli capax sit (1. 23 pr. D. 47, 2), (Gai. III. 211).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > dolus
-
3 dolus malus
прот. dolus bonus (см. bonus s. 3), обман, хитрость, ухищрение: 1) в обширнейшем смысле называется всякое действие стороны, не соответствующее истине и справедливости (bona fides-aequitas), что особ. иметь место: а) при exceptio doli (generalis), которая покоится на соображении, что предъявление претензии и требование осуществления таковой вопреки существующему возражению - есть действие contra bonam fidem и оправдывает защиту посред. exc. doli (tit. D. 44, 4. cf. I. 2 § 5. - 1. 7 eod.);b) такой смысл обмана явствует из прибавления к actio de peculio и de in rem verso: "et si quis dolo malo domini captus fraudatusque actor est" (1. 36 D. 15, 1. cf. 1. 21 eod.);
e) в учении о вознаграждении за вред и убытки при обязательных отношениях dolus обозначает прямое, злонамеренное нарушение главного содержания обязательства в противоположность culpa (см. sub fine и 1. с.);
dolus malus, quem semper abesse oportet in iudicio emti, quod bonae f. sit (1. 6 § 9 D. 19, 1);
illud nulla pactione effici potest, ne dolus praestetur (1. 27 § 3 D. 2. 14. cf. 1. 17 pr. D. 13, 6. 1. 1 § 7 D. 16, 3. 1. 23 D. 50, 17);
cautio, stipulatio: dolum malum abesse afuturumque esse, clausula doli m s. de dolo m. (1. 22. 53. 119. 121 D. 45, 1. 1. 19 D. 46, 7. 1. 19. 22. § 7 D. 46, 8);
d) при всяком имущественном ущербе, вызванном злым намерением (dolus malus) кого-лб., потерпевшему предоставлен был преторским эдиктом общий иск, если нельзя было прибегнуть к другому какому-лб. специальному судебному средству, si alia actio non sit (1. 1 § 4. D. 4, 3. 1. 3 § 1 D. 47, 20);
e) при недозволенных противоправных действиях (вне обязательных отношений), под dolus разумеется положительная воля совершить противозаконное действие, напр. iudex tunc litem suam facere intelligitur, quam dolo malo in fraudem legis sententiam dixerit (1. 15 § 1 D. 5, 1. 1. 7 D. 2, 1. § 4 eod.), (1. 1-3 D. 2, 10), (1. 1 pr. 1 3 D. 11, 3), (1. 12. 26 § 1D. 9, 4), (I. 131. 150. 157 § 1 D. 50, 17. cf. 1. 36 § 3 D. 5, 3. 1. 52 D. 6, 1. 1. 1 § 7 D. 43, 3);
eum, qui dolo m fecerit, quominus possit restituere, perinde habendum, ac si posset (1. 15 § 10 D. 43, 24. cf. 1. 68 D. 6, 1. 1. 25 § 1 D. 24, 3), (1. 167 § 1. D. 50, 17), (1. 55 eod.), (1. 7 pr. D. 48, 8); (1. 22 pr. D. 48. 10); (1. 3 § 1 D. 47, 10);
2) в строгом смысле слова обман имеет место тогда, когда одна сторона, желая склонить другую к принятию обязательства, употребила ко вреду последней нарочно такие ухищрения, без которых другая сторона не заключила бы договора. Сюда относятся actio doli (tit. D. 4, 3 C. 2, 21), exceptio doli (specialis). Такой обман служит основанием недействительности договора (1. 7 § 9 D. 2, 14. § 10 eod. - "inest dolo et fraus". 1. 1 § 2 D. 4, 3. 1. 3. D. 17, 2. 1. 43 § 2 D. 18, 1. 1. 13 § 4 D. 19, 1. 1. 36 D. 45, 1. § 1 J. 4, 13).impuberem furtum facere posse, si iam doli capax sit (1. 23 pr. D. 47, 2), (Gai. III. 211).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > dolus malus
-
4 suus
свой: 1) его собственный, ему принадлежащий (1. 5 D. 2, 1);suo iure uti (1. 55. 155 § 1 D. 50, 17. 1. 5 § 6 D. 44, 4. § 5 eod. 1. 6 § 12 D. 42, 8. 1. 28 § 1 D. 16, 1);
litem suam facere (см. lis. s. 1); (1. 14 § 1 D. 16, 3);
sua morte (естественная смерть) (1. 28 pr. D. 38, 2);
2) самовластный (1. 50 pr. § 4 D. 32. 1. 28 pr. D. 38, 2. 1. 1 pr. 1. 4 D. 1, 6. 1. 17 D. 3, 2);aes suum, прот. alienum (см. aes s. 3).
si sui iuris sumus (1. 20 pr. D. 46, 2);
sui arbitrii esse;
suae mentis effectus furiosus (см. mens s. 1);
3) = определенный, надлежащий (1. 43 § 1 D. 23, 3. 1. 8 § 3 D. 13, 7. 1. 12 D. 22, 1. 1. 25 § 3 D. 19, 2. 1. 58 pr. D. 7, 1); соответственный, соразмерный: suo pretio vendere res (1. 9 D. 25, 2); надлежaщий = competens, suus iudex (1. 11 C. 6, 50. 1. 1 C. 7, 14. 1. 1 C. 9, 20. 1. 2 C. 11, 29). 4) находящийся под властью отца, принадлежащий к известной семье;qui suus non est = furiosus (1. 7 § 9 D. 42, 4).
suus (heres) (не heres suus = свой наследник, напр. 1. 5 D. 11, 7); нисходящий покойника, находившийся под его властью в момент смерти (§ 2 I. 2, 19. 1. 7 § 18 D. 2, 14. 1. 11. 29 § 12 seq. D. 28, 2. 1. 13 D. 28, 3);
sua heres, напр. дочь, жена, которая считалась "вместо дочери" (1. 9 D. 37, 7);
cui suus heres nec escit (L. XII. tab. V. 4);
liberi, qui propter capitis deminutionem desierunt sui heredes esse (1. 6 § 1 D. 37, 1);
ius sui (1. 1 § 15 D. 35, 3);
sui, свои, ближайшие родственники, домашние, a suscustodiri = per necessarios contineri (1. 14 cf. 1. 13 § 1 D. 1, 18. 1. 6 § 2 D. 9, 3. 1. 3, § ll D. 43, 29. 1. 1 § 10 D. 48, 16. 1. 1 § 4 D. 48, 8. 1. 1 § 1 D. 2, 10. 1. 73 § 1 D. 23, 3. 1. 21 § 1 D. 24, 1);
5) то, что кому следует, suum cuique tribuere (1. 31 § 1 D. 16, 3. § 3 I. 1, 1); принадлежащий кому-нб., составляющий собственность кого-нб. (1. 27 § 2 cf. § 4. 1. 34. pr. D. 34, 2. 1. 73. cf. 1. 71. 72 D. 32);sui обозн. тк. единоземцы, сограждане (1. 8 § 5 D. 50, 5).
suos facere fructus (1. 62 pr. D. 17, 1. 1. 25 pr. 45 D. 22, 1. 1. 10 § 1 D. 41, 1. 1. 15. 30 § 1 D. 36, 1);
de suo erogare, dare (1. 34 D. 3, 5. 1. 31 § 1 D. 16, 3);
suum petere (1. 7 D. 22, 6);
consequi (1. 27 § 1 D. 4, 4);
percipere (l. 36 D. 46, 1);
recipere (1. 44 D. 12, 6. 1. 21 pr. D. 39, 5);
pro suo (прот. animo heredis) gerere (1. 20 § 1 D. 29, 2);
pro suo possidere (tit. D. 41, 10. 1. 1 § 9 D. 9, 3. 1. 26 D. 39, 2. 1. 1 § 11 D. 39, 3).
См. также в других словарях:
litem suam facere — /laytam s(y)uwam faesariy/ To make a suit his own. Where a judex, from partiality or enmity, evidently favored either of the parties, he was said litem suam facere … Black's law dictionary
litem suam facere — /laytam s(y)uwam faesariy/ To make a suit his own. Where a judex, from partiality or enmity, evidently favored either of the parties, he was said litem suam facere … Black's law dictionary
litem suam facere — (Roman law.) To make the action his own. A judge who exhibited partiality was said to do this … Ballentine's law dictionary
prendre — Prendre, Accipere, Acceptare, Capere, Captare, Excipere, Prendere, Prehendere, Comprehendere, Percipere, Sumere, Desumere. Prendre et appliquer à soy, Asciscere. Prendre en sa main quelque chose, Inuolare. Prendre en cachette, Surripere. On n en… … Thresor de la langue françoyse
faire — Faire, act. acut. Vient de l infinitif Latin Facere, ostant la lettre c. Facere, agere. L Italien syncope, et dit Fare. Faire de l argent à son creancier, Pecunias conquirere ad nomen eradendum ex tabulis creditoris. Faire argent, Conficere… … Thresor de la langue françoyse
debat — et different de quelque chose, Altercatio, Certatio, Concertatio, Decertatio, Controuersia, Contentio, Disceptatio, Lis, Velitatio. Petit debat, Discrimen tenue. Le debat est en la ville de Brindese, qui premier entrera dedans, Certamen vertitur… … Thresor de la langue françoyse
cause — Cause, qui fait faire quelque chose, Causa. La meilleure cause et la pire, Superior causa et inferior. B. ex Cicerone. Les causes durent tousjours et perseverent, Manent causae. Tu as ouy les causes de mon conseil, Audisti consilij mei motus. Par … Thresor de la langue françoyse
garantie — Garantie, f. penac. Praestatio rei venditae, Euictionis indemnitas. Est l obligation du cedant envers celuy auquel il a cedé, de luy faire bon, valoir, joüir, tenir, et posseder ce qu il luy a cedé et transporté. Ainsi dit on, Un tel m est tenu… … Thresor de la langue françoyse
Álvaro d'Ors — Nacimiento … Wikipedia Español
formalizer — Se formalizer pour aucun, et prendre la querelle pour luy, Causam alicuius complecti, In causam se deducere, Demittere se in causam, Ingredi in causam, Litem suam facere, Descendere in partes alicuius, Palam tutari partes alicuius … Thresor de la langue françoyse
querelle — Une Querelle, Controuersia, Contentio, Iurgium, Dissensio, Dissidium. Une vieille et ancienne querelle qui dure il y a long temps, Dissidium inueteratum. Pensée pleine de querelles, In querelis mens. De petits procez aucunesfois grandes querelles … Thresor de la langue françoyse